“Evcil hayvanım biraz kilo mu aldı? Kediniz veya köpeğiniz sizce de çok kilolu değil mi?”

gibi sorularımızın cevapları biz hasta sahipleri tarafından öznel olarak “Biraz aldı ama ben onu böyle seviyorum. Biraz kilodan bir şey olmaz.” şeklinde cevaplansa da aşırı kilo alımı, hayatlarımızı paylaştığımız evcil hayvanlarımızın yaşam standartlarını düşüren ve hatta hayatlarını tehlikeye atan obezite rahatsızlığına dönüşebilir.

Peki ciddi riskler taşıyan obezite nedir?

Obezite; besin madde tüketiminin fazlalığıyla birlikte evcil hayvanlarımızda aşırı yağ birikimi sonucu kendini gösteren ve metabolik, fizyolojik vb. fonksiyonlarını bozabilen yaygın bir sorundur. Gereksinimleri fazlası tüketilen karbonhidrat, yağ ve proteinler (alması gereken miktarda temel besin maddesi olan kuru mamanın haricindeki fazla yağlı, ev yemeği veya besin değeri olmayan yiyeceklerin verilmesi) hayvan vücudunda yağ olarak depolanmaktadır.

Obeziteye çevremizdeki tüm dostlarımız yakalanabilir fakat kısırlaştırma işlemi, hareketlerinin kısıtlanması ve bunların yanında ırk yatkınlıkları obeziteye yakalanma olasılığını arttırmaktadır. 

Öyleyse evcil hayvanımızın obezite boyutunda bir problemi olduğunu nasıl anlarız? 

Bu soruya en iyi cevap; belli oranlarda alınan bu kiloların dostumuzda şişman, çok kilolu veya obez kategorilerine dahil edilebilmesi için uzman bir veteriner hekim tarafından muayenesidir.

Veteriner hekimi tarafından kontrol edilen, obez kategorisine dahil olan kedi ve köpeklerde bel bölgesinde, karın bölgesinde, yüz ve dudaklarda aşırı yağlanma söz konusudur. Karın bölgesi aşırı yuvarlaklaşmış ve normalden daha fazla şişkindir. Kaburgalar ve diğer eklem bölgelerindeki kemiklerde elle yoklandığında hissedilemez durumdadır.

Kedi ve köpeklerde obezite nasıl hayatı risk teşkil eder? 

Obezite; hayvanlar üzerinde stres, diyabete, karaciğer yağlanmasına, artıculer lokomotor bozukluklara, ısı regülasyonunun yapılamamasına, anestezi riskine, eklem problemlerine, döl veriminde azalmaya, hormonal bozukluklara ve yaşam süresinde azalmaya yol açar.

Obezliğin veya şişmanlığın giderilmesinde neler yapılabilir? 

Tabiki de öncesinde veteriner hekimi tarafından muayene edilmesi ve teşhisin konulması gerekmektedir. Daha sonrasında en önemli konulardan biri hasta sahibinin bu konu hakkında bilinçli olmasıdır. Obezite teşhisi konulan hayvanın aktivitesinin arttırılması (örneğin, köpeklerinin daha sık gezdirilmesi vb.) ve enerji tüketiminin arttırılması etkin iki yoldur. Ancak bu iki yolun uygulanmasına kademeli olarak ve veteriner hekim kontrolünde geçilmesi gerekmektedir. Besin madde tüketiminin azaltılması iki şekilde yapılabilir. Öncelikle öğün sayısının azaltılması sonrasında yemin sindirilebilir kısmının azaltılması ve yemin su oranının artırılması yoluna gidilmelidir.

Bu blog yazısı Vet. Hek. YUNUS EMRE AŞICI tarafından doğrulanmıştır.

KAYNAKÇA

^ ^{a b} “Obesity and overweight Fact sheet N°311”. WHO. Ocak 2015. 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim Tarihi: 06.10.2023

Brown RG, Dealing With Canine Obesity. Can. Vet. J. 1989. (30) 973-975. Erişim Tarihi: 06.10.2023

Butterwick RF, Hawthorne AJ. Advances in Dietary Management of Obesity in Dogs and Cats J. Nutr. December 1, 1998 vol. 128 no. 12 p:2771-2775. Erişim Tarihi: 06.10.2023

Butterwick RF, Hawthorne AJ. Advances in Dietary Management of Obesity in Dogs and Cats J. Nutr. December 1, 1998 vol. 128 no. 12 p:2771-2775. Erişim Tarihi: 06.10.2023

German AJ. The Growing Problem of Obesity in Dogs and Cats The WALTHAM International Nutritional Sciences Symposia 2006 American Society for Nutrition J.Nutr. July 2006 (136) no. 7 p:1940-1946S. Erişim Tarihi: 06.10.2023

Legrand-Defretin V. Energy Requirements of Cats and Dogs-What Goes Wrong? Int. J. Obesity 18, 1994 p:8-13. Erişim Tarihi: 06.10.2023

NRC. Nutrient Requirements of Dogs and Cats, 2011. A Technical Report Issued by the National Research Council as Part of its Animal Nutrition Series. Erişim Tarihi: 06.10.2023

NRC. Nutrient Requirements of Dogs and Cats. Your Cat’s Nutritional Needs. A Science-Based Guide for Pet Owners. National Research Council of the National Academies. 37491.Cat.P01.16.Washington, DC: National Academy Press. 2006. p: 2-13. Erişim Tarihi: 06.10.2023