Distemper, evcil köpeklerde, gelincik, kokarca ve rakun gibi hayvanlarda görülen oldukça bulaşıcı, ölümcül bir viral hastalıktır. Evcil köpekler ve gelincikler hastalığa karşı oldukça hassastır. Evcil kediler de virüse yakalanabilir, ancak genellikle asemptomatiktirler. Bu, virüsü taşıyabilecekleri ancak hastalanmayacakları anlamına gelir.

Solunum, mide-bağırsak ve merkezi sinir sistemlerini etkileyen, multisistemik (birden fazla organı etkileyen) bir hastalıktır. Bu hastalığa Canine Distemper Virus (CPV) neden olur. CDV, Paramyxoviridae ailesinde, Morbillivirus genusundadır. Aşılanmamış veya eksik aşılanmış köpekler ve özellikle yavru köpekler yüksek risk altındadır. Köpeklerin önemli viral hastalıklarındandan biri olan bu enfeksiyon, aşılamalara rağmen hala ülkemizde ve dünyanın birçok bölgesinde gözlenmekte ve köpeklerin toplu barındırıldığı barınaklarda oldukça fazla ölümlere neden olmaktadır.

Distemper’ın Bulaşma Yolları Nelerdir ?

Distemper esas olarak solunum salgıları (öksürme ve hapşırma) yoluyla bulaşır ancak idrar, kusmuk ve dışkı gibi diğer vücut sıvıları da virüsü içerebilir. Hastalığın bulaştığı bir hayvanla temas, hastalığın yayılmasının en yaygın yoludur, ancak paylaşılan yemek kapları ve kontamine olmuş malzemeler, yüzeyler ve ekipmanlar da risk oluşturabilir.

Köpekler, gelincikler ve yabani hayvanlar sağlıklı görünseler de hâlâ bu virüsün kaynağı olabilirler. İyileşen köpekler dört ay veya daha uzun süre bulaşıcı kalabilir.

Distemper’ın klinik belirtileri nelerdir?

Tüm enfeksiyon hastalıklarında olduğu gibi klinik belirtiler de farklılık gösterebilir. Temel klinik belirtiler ishal, kusma, göz ve burundan gelen koyu sarı akıntı, öksürük, baş eğme ve felç gibi nörolojik belirtilerdir. Hastalık ilerledikçe nöbetler daha sık ve şiddetli hale gelir. İstemsiz idrara çıkma ve dışkılama sıklıkla meydana gelen belirtilerdendir. Enfeksiyon belirti göstermeden de seyredebilir. Hastalığın seyri 10 gün kadar kısa olabileceği gibi nörolojik belirtiler haftalarca veya aylarca görülmeyebilir. Hastalıktan kurtulan köpeklerde sıklıkla kalıcı sinirsel kas seğirmeleri ve tekrarlayan nöbetler görülür.

Köpeğimin enfekte olmasını nasıl önleyebilirim?

Köpek hastalığını önlemenin en iyi yolu, köpeğinizi altı ila sekiz haftalıktan başlayarak, 16-20 haftalık olana kadar her üç ila dört haftada bir yeniden aşılama ile aşılamaktır. Bu aşı 4-6 haftalık ve daha büyük köpekler için önerilir. 16 haftalıktan büyük köpeklere üç ila dört hafta arayla iki doz aşı yapılmalı ve bir yıl sonra yeniden aşılama yapılmalıdır. Bu tarihten itibaren her üç yılda bir yeniden aşılama önerilir. Doğal enfeksiyondan kurtulan köpeklerin CDV’ye karşı ömür boyu bağışıklığı vardır. 

Virüs, oda sıcaklığında kısa ömürlüdür, ısı ve birçok yaygın dezenfektanla etkisiz hale getirilebilir. Rutin temizlik ve dezenfeksiyonun yanı sıra enfekte köpekler arasındaki temastan kaçınmak CDV’nin yayılmasını önlemektedir. 

Yavru köpekler ile diğer hayvanlar arasında uygun biyogüvenliğin sağlanması ve hasta hayvanların izole edilmesi oldukça önemlidir.

Bu blog yazısı, Vet. Hek. Yunus Emre AŞICI tarafından doğrulanmıştır.

Kaynaklar:

Carvalho OV, Botelho CV, Ferreira CG, Scherer PO, Soares-Martins JA, Almeida MR, Silva Júnior A. Immunopathogenic and neurological mechanisms of canine distemper virus. Adv Virol. 2012;2012:163860. doi: 10.1155/2012/163860. Epub 2012 Nov 4. PMID: 23193403; PMCID: PMC3501799.

Rendon-Marin, S., da Fontoura Budaszewski, R., Canal, CW ve diğerleri. Köpek distemper virüsünün tropizmi ve moleküler patogenezi. Virol J 16 , 30 (2019). https://doi.org/10.1186/s12985-019-1136-6