Köpekler, sindirim sistemi ve deri hastalıklarının yanı sıra solunum hastalıklarına da oldukça yatkındır. Solunum sistemi, dolaşım sistemiyle birlikte vücuda oksijen sağlarken, karbondioksiti vücuttan uzaklaştırır. Bu gaz alışverişi, alveol adı verilen ince yapılı hava bariyerlerinde gerçekleşir. Ancak herhangi bir patolojik durumda bu gaz alışverişi aksar. Bu blog yazısında ise solunum yolu enfeksiyonlarından biri olan ve köpeklerin sıkça bir arada bulunduğu barınak gibi ortamlarda görülen “Barınak Hastalığı” ya da diğer adıyla “Kennel Cough” hakkında bilgi vereceğiz.

Köpeklerin İnfeksiyöz Solunum Hastalığı (Barınak Hastalığı=Kennel Cough)

İnfeksiyöz Trakeobronşit ya da Barınak Hastalığı olarak bilinen bu hastalık adından da anlaşılacağı gibi trakeayı ve bronşları etkileyen akut solunum yolu enfeksiyonudur ve solunum aracılığıyla yayılır. Köpeklerin bir arada bulundurulduğu barınak, pansiyon gibi ortamlar virüs ve bakterilerin hızla yayılmasına olanak tanıyarak hastalığın yayılmasını kolaylaştırır. Özellikle aşısı olmayan köpekler bu hastalığa daha kolay yakalanmaktadır. Ülkemizde de oldukça sık rastlanmaktadır ve halk arasında Boğmaca olarak adlandırılır. 

Barınak Hastalığı Nedeni Nedir?

Köpekler, barınak hastalığına; enfekte köpeklerle temas yoluyla veya yiyecek ve su kabı gibi kirlenmiş nesneleri paylaşarak yakalanabilir. 

Hastalığın etkenine bakacak olursak da tek veya birden fazla etkenden oluşabileceğini söyleyebiliriz. Canine adenovirus tip 1, canine adenovirus 2 (CAV-2), canine herpesvirus, parainfluenza virus (PIV), canine reovirusleri (Tip 1,2 ve 3) ve bakteriyel kökenli olarak da Bordetella bronchiseptica, Pasteurella spp, Pseudomonas spp, Streptococcus spp, koliformlar ve mikoplasmalar gibi ajanlar bu hastalığa sebep olabilir. 

Canine Parainfluenza

Belirtiler

Genellikle kendini anoreksiya, dispnea, ateş, depresyon, burun akıntısı, kuru öksürük, ekspektorasyon(balgam atımı), kusma veya öğürme, letarji, iştahsızlık, göz akıntısı, hapşırma gibi belirtilerle belli eder. En dikkat çekici olarak ise elle muayene ile tetiklenen öksürüktür. Bu öksürükler ani ve geçici kriz şeklindedir. Boyun tasmaları da bu şekilde öksürükleri tetikleyebilir.

İleri yaşlardaki köpekler, barınak hastalığına karşı daha dirençlidir ve ölüm oranı çok düşüktür. Yetişkin köpeklerde yapılan tedaviler genellikle başarılı olur ve hastalık, kalıcı bir hasar bırakmadan tamamen iyileşebilir. 

Genç köpeklerdeyse hastalık daha hızlı ilerler ve klinik belirtiler daha şiddetli olur. Öksürük, exudat (salgı) çıkışı ve burun akıntısı gibi semptomlar gözlemlenir. Vücut sıcaklığı yükselir, halsizlik ve iştahsızlık ise belirgin şekilde artar. Ayrıca, aşılanmamış yavru köpeklerde hastalık, üst ve alt solunum yollarına yerleşerek enfeksiyona neden olabilir. Bu durum, özellikle yavrularda ölümlere yol açabilir.  

Barınak Hastalığında en sık Bordetella bronchiseptica adlı bakteri izole edilir. Ciddi vakalarda Streptococcus equi, orta şiddetli hastalıklarda ise B. bronchiseptica tespit edilir.

Bordetella bronchiseptica 

Hastalık periyodu genellikle birkaç gün veya hafta sürebilir. Komplike vakalarda hastalık bazen kendiliğinden düzelirken, ciddi vakalarda ölümler meydana gelebilir.

Nasıl önlem almalıyız?

Barınak hastalığına karşı spesifik bir tedavi bulunmamaktadır, bu nedenle hastalığın önlenmesinin en etkili yolu aşılamadır. Özellikle yavrularda aşılama ve rutin tekrarlar büyük önem taşır. Hasta köpekler, diğer köpeklerden ayrı tutularak kontrol altına alınmalıdır. Hastalık, köpeklerin toplu olarak barındığı yerlerde daha sık görüldüğü için, bu tür ortamlara bırakılacak köpeklerin en az bir hafta önce aşılanması kesinlikle gereklidir.

Yavru köpeğinizin hasta olduğunu düşünüyorsanız, barınak hastalığının (kennel cough) belirtileri kolayca fark edilebilir. Bu belirtileri görürseniz, hemen Veteriner Hekiminize başvurun. Veteriner kliniklerinde yapılacak tetkikler doğru tanıya götürecek ve uygun tedavi uygulanacaktır.

Bu blog yazısı, Arş. Gör. Hilal GENCER tarafından doğrulanmıştır.

Kaynakça

Serkan İrfan KÖSE, Mehmet MADEN, AVKAE Dergisi, Barınak Köpeklerinde Sık Karşılaşılan Bakteriyel Alt Solunum Yolu Hastalıkları, Teşhis ve Tedavi Prensipleri, Erişim Tarihi: 08.11.2024

MAKÜ Hayvan Hastanesi, Köpeklerin Barınak Hastalığı (Kennel Cough), Erişim Tarihi: 08.11.2024

Trabzon Hayvan Hastanesi, Köpeklerde Barınak Hastalığı, Erişim Tarihi: 08.11.2024

İnternet Kaynakları

https://www.royalcanin.com/tr/dogs/puppy/kennel-cough-in-dogs Erişim Tarihi: 08.11.2024

https://www.vetamerikan.org/saglik-bilgisi/kopek-hastaliklari/kopeklerde-barinak-hastaligi Erişim Tarihi: 08.11.2024